Friedrich Wilhelm Froebel był niemieckim pedagogiem, teoretykiem wychowania przedszkolnego, architektem i miłośnikiem przyrody. Zachwycony naturalistyczną koncepcją pedagogiczną Jana Henryka Pestalozziego stworzył własną filozofię wychowania, którą oparł na trzech głównych ideach: jedności wszechświata, szacunku dla dziecka i jego indywidualności oraz znaczenia zabawy w rozwoju dziecka. Pedagog podkreślał, iż w celu zapewnienia dziecku pełnego wykształcenia należy w nauczaniu integrować siły: głowy, rąk i serca. Wychowanie powinno mieć charakter globalny. W okresie dzieciństwa dziecko powinno zdobywać jak najwięcej nowych doświadczeń. Ważna jest przy tym jego samodzielność w działaniu i dochodzeniu do wiedzy.
Koncepcja F. Froebla oparta jest na pracy z materiałami, których dostarcza przyroda oraz z zabawkami celowo stworzonymi przez dorosłego dla dziecka. Są to tak zwane dary, czyli materiały, które mają postać wełnianych piłeczek oraz zestawów drewnianych klocków w kształcie sześcianów, walców, graniastosłupów, a także mozaiki, patyczki, pierścienie i punkty. Służą dzieciom do zabaw percepcyjno – manipulacyjnych, badawczych oraz umożliwiają rozwój zdolności artystycznych. Dzieci podejmują z ich wykorzystaniem zabawy badawcze, tematyczne i konstrukcyjne, poznają świat matematyki, tworzą ornamenty.
Dary są podstawą do rozwijania funkcji symbolicznej. Zamiast gotowych obrazów prezentujemy dzieciom symbole, np. zieloną piłeczkę zamiast smoka, prostą konstrukcję z drewnianych sześcianów zamiast domu, czy zamku. Upraszczając formę skłaniamy dzieci do rozwoju wyobraźni, języka, pamięci, odtwarzania własnych doświadczeń. Jednocześnie angażujemy emocje. Dary stanowią podłoże do realizowania całej podstawy programowej – rozwijania wiedzy o świecie, przedmiotach, ludziach. Są doskonałym materiałem do nauki matematyki, rozwijają poczucie estetyki, wprowadzają w świat barw, kształtów, piękna i nauki.
W tym roku szkolnym nasza szkoła wzbogaciła swoją bazę dydaktyczną o Dary Froebla, które wykorzystujemy głównie do nauki matematyki w klasach 1-3 i w przedszkolu. Zajęcia z darami są bardzo atrakcyjne dla dzieci i cieszą się coraz większą popularnością wśród najmłodszych uczniów. Jesteśmy przekonani, że realizując zalecenia pedagogiki freblowskiej oraz wykorzystując dary Froebla w edukacji wczesnoszkolnej i przedszkolnej wspomagamy dzieci w rozwoju umysłowym, a także kształtujemy kompetencje umysłowe, intuicje oraz wiadomości i umiejętności matematyczne. Według prof. Edyty Gruszczyk-Kolczyńskiej efekty organizowania edukacji matematycznej zgodnie z koncepcją Froebla są zadziwiająco skuteczne.
Klaudia Majewska-Rybacka
