W roku przedszkolnym 2020/2021 wybrane dzieci z grupy „Iskierki” brały udział w innowacji pedagogicznej pod tytułem „Dobrze się widzi tylko sercem”. Był to program twórczych zajęć integracyjnych dla dzieci w wieku przedszkolnym. Dzieci z naszego przedszkola przesyłały korespondencję drogą pocztową do dzieci z Terapeutycznego Punku Przedszkolnego „Receptorek”. Tematyka zajęć była ściśle związana z blokami tematycznymi realizowanymi równolegle z całą grupą i stanowiły rozszerzenie do treści z programu nauczania przedszkolnego. Listy, które tworzyły dzieci były w całości wytworem ich pracy.
Innowacja ta stwarzała dla dzieci środowisko i podłoże do rozwijania umiejętności, które w dobie cyfryzacji i pandemii zostały zapomniane lub zagrożone. Mowa tutaj o społecznym kontekście wychowania – do życia w społeczeństwie jako jednostki świadomej własnej wartości przy jednoczesnym poszanowaniu wartości drugiego człowieka. Innowacja ta była konfrontacją dzieci zdrowych, będących w normie rozwojowej z dziećmi ze stwierdzonymi zaburzeniami rozwojowymi w tym ze spektrum zaburzeń autystycznych. Przy okazji tak nietypowej wymiany uświadomiliśmy sobie, że współpraca niesie ze sobą korzyści dla obu stron – w tym wypadku dzieci z naszego przedszkola jako terapeutów oraz dzieci z łódzkiej placówki jako pacjentów.
Kierunek i przebieg zajęć z wykorzystaniem tejże innowacji bazował na Strefie Aktualnego i Najbliższego Rozwoju, a więc stanowił atrakcyjny środek pracy pobudzający naturalną chęć eksplorowania świata i poszerzania wiedzy ogólnej. W czasie pracy z dziećmi wykorzystaliśmy wiele technik w tym: komiks, mapa myśli, plakat, kartka okolicznościowa lub ankieta. Dzieci adresowały koperty zgodnie ze standardami oraz podejmowały próbę samodzielnego wypisywania prostych wyrazów (w tym zapoznanie się z samogłoskami oraz z głoskami składającymi się na imię każdego z dzieci). Dzieci poznały alternatywne formy komunikowania się z innymi ludźmi oraz otworzyły się na zupełnie obce i atypowe dzieci. Podsumowanie całego roku „poznawania się na papierze” stanowiło połączenie internetowe i wymiana kilku pozytywnych zdań oraz skonfrontowanie swoich wyobrażeń o swoim korespondencyjnym koledze.
Jestem przekonana, że zadania, które wykonywały dzieci na przestrzeni tego roku stanowiły dla nich przede wszystkim dobrą zabawę, ale i naukę. Nasze listy nie tylko rozwijały nasze funkcje poznawcze oraz kreatywność, ale przede wszystkim wpłynęły na rozwój społeczny.
Każdy człowiek ma swój mały indywidualny świat przepełniony swoimi pasjami, doświadczeniami i wyobrażeniami i każdy z tych wszechświatów jest wart zgłębiania i akceptacji, bo pozwala ona mu rosnąć. Mam nadzieję, że mijający rok pokazał naszym czterolatkom, że atypowość też jest piękna i każdy człowiek zasługuje na dobro. Gratuluję dzieciom, że wykazał się ogromną dojrzałością przez cały okres trwania innowacji oraz wszystkich małych sukcesów, które udało im się zgromadzić w tym czasie.
„Dobrze się widzi tylko sercem. Najważniejsze jest niewidoczne dla oczu.” – Antoine de Saint-Exupéry
Ksenia Kwiatkowska
